vladars-300x300
pmf-logo-300x289
dusica.logo

MONITORING ORGANSKE SUPSTANCE I SPECIFIČNIH PARAMETARA NA MOLEKULSKOM NIVOU IZ RIJEKE VRBAS NA PODRUČJU GRADA BANJA LUKA

SAŽETAK PROJEKTA:

Cilj ovog projekta je da se upotrebom najsavremenije instrumentalne tehnike izvrši procjena porijekla organske supstance, odnosno njene ugljovodonične frakcije, rijeke Vrbas, analizom vode, riječnih sedimenata i obalnih sedimenata (zemljišta) na prostoru grada Banja Luka, kroz jednogodišnji monitoring pomenutog područja.

Lokaliteti uzorkovanja su bili izabrani tako da se nalaze u blizini kolektorskih i industrijskih ispusta, kao i pritoka rijeke Vrbas na gradskom području. Uzorkovanje je vršeno periodično, tri puta godišnje u periodima najvišeg, odnosno najnižeg vodostaja rijeke Vrbas i njenih pritoka.

Ekstrakcija rastvorne organske supstance je izvođena metodom tečno- tečne ekstrakcije. Ukupna organska supstanca je frakcionisana metodom hromatografije na stubu na četiri frakcije: n– alkane, aromatične ugljovodonike, alkohole i masne kiseline, odnosno njihove estre.

Sve izolovane frakcije su analizirane gasno- hromatografskom/ maseno spektrometrijskom (GC- MS) tehnikom, te je na osnovu dobijenih hromatograma i obilnosti pojedinih identifikovanih jedinjenja utvrditi stepen prisustva zagađujućih supstanci naftnog tipa, ali i mehanizam njene transformacije i migracije u životnoj sredini.

Ovo istraživanje osim praktičnog uvida u stanje životne sredine imaće i fundamentalni naučni značaj sa aspekta primjene organsko geohemijskih alata na procjenu porijekla i sudbine zagađujuće supstance naftnog tipa u prirodi.

 

POČETAK PROJEKTA: 2018. godina

 

PROJEKTNI TIM:

  1. Dušica Pešević, vanredni profesor, koordinator
    (dusica.pesevic@pmf.unibl.org)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)
  2. Branimir Jovančićević, redovni profesor, član tima (bjovanci@chem.bg.ac.rs)
    (Hemijski fakultet Beograd)
  1. Mališa Antić, redovni profesor, član tima
    (mantic@agrif.bg.ac.rs)
    (Poljoprivredni fakultet Beograd)
  1. Ivan Špánik, redovni profesor, član tima
    (ivan.spanik@stuba.sk)
    (Tehnički fakultet Bratislava)
  1. Milica Balaban, vanredni professor, član tima
    (milica.balaban@pmf.unibl.org)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)
  1. Andrea Machyňáková, naučni saradnik, član tima
    (andrea.machynakova@stuba,sk)
    (Tehnički fakultet Bratislava)
  1. Ivan Samelak, stručni saradnik, istraživač
    (ivan.samelak@pmf.unibl.org)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)
  1. Mirjana Marković, viši asistent, istraživač
    (mirjana.markovic@pmf.unibl.org)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)
  1. Nemanja Koljančić, student doktorskih studija, istraživač
    (nemanjakoljancicjoki@yahoo.com)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)
  1. Predrag Rodić, student master studija, istraživač
    (predrag.rodic93@gmail.com)
    (Prirodno-matematički fakultet Banja Luka)

OČEKIVANI REZULTATI:

Rezultati ovog projekta će nesumnjivo otvoriti nova pitanja i mogućnosti poboljšanja kvaliteta životne sredine kao i načina za njenu remedijaciju. Takođe važno je reći i da će se nastaviti saradnja i umrežavanje sa međunarodnim partnerima i na budućim projektima.

POVEZNICE:

Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo

Hemijski fakultet Beograd

Tehnički fakultet Bratislava