Author: biba

Senat Univerziteta u Banjoj Luci, na 110. sjednici, održanoj 24. oktobra 2024. godine, donio je Odluku o izboru prof. dr Biljane Davidović-Plavšić u zvanje redovnog profesora.

Polje djelovanja i istraživanja prof. dr Biljane Davidović-Plavšić usmjereno je na razumijevanje značaja slobodnih radikala u postizanju i održavanju redoks homeostaze organizma, kao i uloge koju slobodni radikali, nastali pod uticajem abiotičkog stresa i toksičnih efekata izazvanih ksenobioticima (lijekovi, pesticidi, teški metali), imaju kod životinja i biljaka.

Osim toga, bavi se i istraživanjem mogućih mehanizama oksidativnog oštećenja ćelija i uticaja slobodnih radikala na djelovanje ćelijskih antioksidanata te važnosti upotrebe prirodnih antioksidanata (npr. biljnih ekstrakata koji sadrže fenolna jedinjenja) za zaštitu organizma kod izlaganja ksenobioticima ili kod različitih bolesti.

Predan i posvećen rad na navedenim istraživanjima u prethodnom izbornom periodu, rezultovao je objavom 8 naučnih radova, od kojih je sedam objavljeno u vodećim naučnim časopisima međunarodnog značaja, referisano u citatnim bazama Web of Science (WoS) i jedan rad u naučnom časopisu međunarodnog značaja, referisan u citatnoj bazi Scopus. Citiranost radova prema Google Scholar citatnoj bazi je 197, a h-indeks je 5.

Osim naučnih radova, od posljednjeg izbora, u zvanju vanrednog profesora, publikovala je i jedan univerzitetski udžbenik i jednu monografiju nacionalnog značaja. Učestvovala je u realizaciji četiri naučnoistraživačka projekta.

Zvanje redovnog profesora dolazi kao svojevrsno priznanje dosadašnjem radu i postignutim rezultatima, ali je istovremeno obaveza i odgovornost prema daljem djelovanju i doprinosu nauci.

Studijski program hemija čestita prof. dr Biljani Davidović-Plavšić na napredovanju i zasluženom izboru u zvanje redovnog profesora, ne sumnjajući da će njen rad i u budućnosti biti plodonosan i od značaja za cijelu akademsku zajednicu.

U okviru bilateralnog projekta „Cirkularna ekonomija: Primjena otpadne sirovine u sintezi zeolita“, tim Hemijskog instituta u Ljubljani, predvođen dr Alenkom Ristić, boravio je od 17. do 19. avgusta na Studijskom programu hemija Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci. Ovom prilikom, mladi istraživači, Janez Volovšek i Jan Marčec, predstavili su rezultate sinteza zeolita zasnovanih na sirovinama iz Republike Srpske. Pomenute sinteze su nastavak istraživačkog rada tima iz Republike Srpske na primjeni mikrosilike u pripremi novih materijala.

Ovaj susret je pružio izvanrednu priliku za bilateralne sastanke i analizu provedenih XRD eksperimenata. Gosti su takođe aktivno učestvovali na „XV Konferenciji hemičara, tehnologa i ekologa Republike Srpske.”

Bilateralni projekat je podržan programom zajedničkih naučnoistraživačkih projekata u okviru naučne i tehnološke saradnje između Bosne i Hercegovine i Republike Slovenije za 2024. i 2025. godinu (broj ugovora: 19/6-020/966-13-1/23).

Autor teksta: prof. dr Saša Zeljković

Prva ChemTeach ljetnja škola za učenike srednjih škola održana je u periodu od 26. do 30. avgusta 2024. godine u Srednjoj stručnoj hemijskoj školi (Stredná odborná škola chemická) u Bratislavi.

Učenici i nastavnici hemije iz tri srednje škole iz Banjaluke, Gimnazije, Medicinske škole i Tehnološke škole, te dvije srednje hemijske škole iz Slovačke i Češke imali su priliku da unaprijede znanja i vještine u oblasti hemije, kao i društvene i jezičke vještine kroz zajednički rad i razmjenu iskustava sa kolegama iz drugih zemalja. Ovo je prva od tri ljetnje škole koje će biti realizovane u sklopu ChemTeach projekta.

U ovogodišnoj ljetnjoj školi učesnici su se bavili kozmetičkom, prehrambenom i farmaceutskom hemijom, kombinujući klasične laboratorijske vježbe i inovativne metode učenja, kako bi stekli praktična i teorijska znanja koja će im biti od koristi u daljem školovanju. Aktivnosti za nastavnike uključivale su razne radionice koje su za cilj imale unapređenje nastave hemije i obrazovnih metoda u srednjim školama i povećanje međunarodne saradnje između obrazovnih institucija kroz različite projekte. Jedna od radionica je bila posvećena uključivanju i pravilnom korišćenju vještačke inteligencije u nastavi hemije, kao alatu za unapređenje aktivnosti učenja.

Ljetnjoj školi su prisustvovali prof. dr Milica Balaban i Dejana Savić, asistent, kao predstavnici Prirodno-matematičkog fakulteta, Univerziteta u Banjoj Luci. Pored predstavnika sa Univerziteta u Banjoj Luci, ljetnoj školi su prisustvovali i predstavnici Slovačkog tehničkog univerziteta iz Bratislave, koji je ujedno i koordinator projekta. Sljedeća ChemTeach ljetnja škola je planirana za avgust 2025. godine, gdje će domaćin biti Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Banjoj Luci.

 

 

 

 

 

I ova godina i novo, treće izdanje konferencije, koja je započela kroz program RM@Schools a sada već postaje i tradicionalna, donijelo je nove iznenađujuće teme i zadalo mnogo posla stručnom žiriju.

Ove godine u finalu konferencije, okupili smo 6 timova. Tu su bile OŠ „Đura Jakšić“ iz Banja Luke prošlogodišnji pobjednik, sa novom temom. Zatim smo ugostili i OŠ „Jovan Dučić“ iz Lamovite koji su ovogodišnji pobjednici. Takođe, takmičili su se i kombinovani tim učenika banjalučke gimnazije i Elektrotehničke škole „Nikola Tesla“, iz Banja Luke, zatim Gimnazija Gradiška, Katolički školski centar „Blaženi Ivan Merc“ iz Banja Luke i OŠ „Mladen Stojanović“ iz Laktaša. Sve teme su bile jednako važne i originalne, a Studijski program hemija se zahvaljuje mentorima, nastavnicima i njihovim učenicima koji su uzeli učešća.

Učenici uzrasta od 13 do 17 godina govorili su o valorizaciji sirovina poput cinka u nanotehnologijama, liskuna u kozmetičkoj industriji, potencijalnim novim primjenama domaćeg bentonita u rješavanju hemijskog zagađenja u okolini, problemima zagađenja voda mikroplastikom pa čak i o svemirskom rudarenju koje nas možda čeka u budućnosti ako ponestane sirovina na planeti Zemlji. Pobjednički tim je po mišljenju žirija, najbolji među jednakima, ali je žiri dotakla njihova posvećenost, zajedno sa nastavnicom Lenom Banjac, da donesu novine u nastavu hemije obogaćujući je temama iz nauka o materijalima. U tome su uspjeli, i čak došli i do nacrta novog priručnika, za koji im želimo da postane čitan i popularan.

Drugi dan konferencije svi učesnici su zajedno učili o materijalima na terenu u domaćim uspješnim fabrikama i ujedno učvrstili nova drugarstva. Saznali su više o reciklaži polimera u fabrici „Omorika reciklaža“ u Doboju, zatim i o upotrebi drvenih kompozitnih materijala u kompaniji „Standard“ u Prnjavoru, a u predahu su stigli i da „popričaju“ sa lipicancima sa ergele „Vučjak“.

Zahvaljujemo se na podršci Ministarstvu za naučno-tehnološki razvoj i visoko obrazovanje (projekat „Minerali u školama za hemijske učionice budućnosti“), kao i Evropskom institutu za nauke i tehnologiju (projekat „RIS BRIEFCASE“).

Vidimo se sljedeće godine na „MBG 2025“.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Poveznice:

https://rmschools.isof.cnr.it/

https://reciklaza.ba/

https://standard-prnjavor.com/

https://ergelavucijak.com/

https://www.vladars.net/sr-SP-Cyrl/Vlada/Ministarstva/mnk

Pozivamo škole iz cijele Bosne i Hercegovine, regiona i svijeta da se prijave na naš ovogodišnji događaj „Materijali bez granica 2024“. Rok za aprijave je 15.08.2024. godine.

Treću godinu za redom Studijski program hemija Prirodno-matematičkog fakulteta (PMF) organizuje konferenciju „Materijali bez granica“. Kao i ranijih godina, pokrovitelj je Ministarstvo za naučno-tehnološki razvoj i visoko obrazovanje (projekat broj: 19.032/966-67/23).

Ovu konferenciju su osmislili mladi istraživači PMF-a u okviru međunarodnog projekta RM@Schools, koji je bio realizovan na našem Fakultetu tokom prethodnih pet godina.

Svaka godina je bila zaista „bez granica“, jer smo do sada ugostili goste iz više zemalja uključujući Italiju, NJemačku, Mađarsku, kao i škole iz cijele Bosne i Hercegovine. Za ograničen broj registracija smo u mogućnosti pružiti i finansijsku podršku u cijeni prevoza i smještaja. Ishrana, edukativni materijal i prevoz na terenske edukacije su obezbijeđeni u toku cijele konferencije za sve učesnike.

Učenici uzrasta između 13-18 godina kvalifikuju, a teme prezentacija treba da budu iz STEAM oblasti, preferencijalno hemije, fizike, materijala ili interdisciplinarnih oblasti koje uključuju i informatiku. Sažetak izlaganja sa imenima članova tima i nastavnika/mentora poslati na mejl koordinatorke konferencije: suzana.gotovac.atlagic@unibl.org Tekst bi trebalo da bude dužine do jedne A4 stranice.

Učenici će imati 12-15 minuta za izlaganja a u holu Fakulteta biće izloženi posteri timova (štampanje postera obezbijeđeno od strane organizatora).

Program konferencije

Prvi dan 26.08.2024. DOČEK

14.00-17.00 Doček gostiju, po potrebi obezbijeđen vodič do smještaja (smještaj predviđen u Studentskom centru Nikola Tesla“ i hostelu „Evropa“ zavisno od broja gostiju i reda prijavljivanja)

18.00-21.00 Večera dobrodošlice, restoran „Vila Vrbas“

Drugi dan 27.08.2024.  KONFERENCIJA (Prirodno-matematički fakultet, Ulica Mladena Stojanovića 2, 78000, Banja Luka, prizemlje: učionica 7)

7.00-8.00 doručak u smještaju

9.00 Okupljanje i registracija, provjera i priprema postera, umrežavanje i upoznavanje učesnika (obezbijeđen kafe-kutak i osvježenja)

9.30 Izjave za medije (koordinatori i nastavnici, vođe timova)

10.00-10.05 Pozdravni govor (organizatori, PMF Studijski program hemija)

10.05-10.15 Pozdravni govor (predstavnici Ministarstva za naučno-tehnološki razvoj i visoko obrazovanje)

10.15-10.30 Restrospektiva prethodnih konferencija i predstavljanje ambicija za budućnost, prof dr Suzana Gotovac Atlagić, koordinatorka konferencije

10.30-11.30 Učeničke prezentacije

11.30-12.00 Kafe pauza i izlaganja postera

12.00-14.00 Učeničke prezentacije

14.00-14.30 Dodjela nagrada, pozdravi i diskusija

14.30-16.00 Ručak na lokaciji i umrežavanje

16.00…  slobodno vrijeme i odmor u smještaju

Treći dan 29.08.2024.  INDUSTRIJSKA POSJETA

7.00-8.00 Doručak u smještaju

8.45-9.00 Okupljanje na parkingu Prirodno-matematičkog fakulteta

9.00-10.00 Vožnja do lokacije, rudnik EFT Stanari

10.00-13.00 Doček i diskusija sa inženjerima, obilazak laboratorija, rudnika i termoelektrane, lokacija s primjerima uspješne rekultivacije zemljišta

13.30-15.00 Ručak u lokalnom restoranu „Sunce“

15.00-16.00 Povratak u Banja Luku, oproštaj timova, SLOBODNO VRIJEME

DOBRO NAM DOŠLI !

Više o prethodnim godinama pročitajete na našim objavama:

https://hemija.pmf.unibl.org/srl/konferencija-materijali-bez-granica-na-studijskom-programu-hemija/

https://hemija.pmf.unibl.org/srl/zavrsen-medunarodni-edukativni-kamp-materijali-bez-granica/

Prof. dr Biljana Davidović Plavšić i prof. dr Biljana Kukavica gostovale su u emisiji „Eho nauke“, urednika i voditelja Tatjane Mizdrak.

Povod za gostovanje je bila njihova monografija, objavljena pod nazivom “Abiotički stres i redoks homeostaza ćelije”, čiji je izdavač Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Banjoj Luci.

Autori su na početku razgovora objasnili mehanizme djelovanja pesticida na ćelije, a zatim je akcenat stavljen na pojašnjenje načina na koji ćelija daje odgovor na pesticide, kao supstance koje su danas sve više prisutne kako u čovjekovoj okolini, tako i u različitim organizmima.

Cijelu emisiju možete poslušati na sljedećem link-u:
Autor teksta: prof. dr Biljana Davidović-Plavšić

Sa velikim zadovoljstvom, naš Studijski program je po drugi put ugostio veoma dinamičan tim koordinatora projekta “Kofer znanja” iz Sevilje u kome učestvujemo od 2023. godine. Kolege Lidija, Santjago i Silvia, približili su učenicima nekoliko banjalučkih škola “tajne” fluorescencije prirodnih minerala.

Ovo svojstvo molekula ili atoma da apsorbuju svjetlost na jednoj talasnoj dužini, a zatim je skoro trenutno i emituju na nekoj većoj, našlo je svoju primjenu u brojnim hemijskim i optičkim tehnikama analiza.

Učenici su na radionici, održanoj u našem Trening centru za inovacije materijala, sa uživanjem učili o novoj temi, isprobavajući i sami tehniku i diskutujući o hemijskim sastavima minerala koje su kolege donijeli iz svoje daleke zemlje. Takođe su im uz pomoć Google seta za virtuelnu realnost pokazali i kako izgleda unutrašnjost rudnika u Španiji u kojoj su ovi materijali nađeni.

Učinili su nam ovaj dan i nauku, a i Španiju malo bližima.

“Kofer znanja” nastavlja svoj put, a u toku ljeta i jeseni nas očekuje još niz zanimljivih događaja sa učenicima raznih uzrasta.

 

 

 

 

 

 

 

Profesori Saša Zeljković i Milica Balaban su u sklopu bilateralnog projekta „Cirkularna ekonomija: Primjena otpadne sirovine u sintezi zeolita“ učestvovali na desetom Slovenačko-srpsko-hrvatskom simpozijumu o zeolitima.

Simpozijum je održan u periodu od 23. do 25. maja u Ljubljani, Slovenija. Organizator simpozijuma bio je Nacionalni institut za hemiju u Ljubljani. Bilateralni projekat je podržan programom zajedničkih naučnoistraživačkih projekata, u okviru naučne i tehnološke saradnje između Bosne i Hercegovine i Republike Slovenije za 2024. i 2025. godinu.

Simpozijum je bio odlična prilika za predstavljanje najnovijih rezultata iz oblasti zeolita, ali i  za održavanje korisnih sastanaka sa partnerima iz Slovenije.

Autor teksta: prof. dr Saša Zeljković

Obuka nastavnika hemije u cilju unapređenja kvaliteta nastave hemije u srednjim školama, u okviru Erazmus+ projekta ChemTeach (101129417-ERASMUS-EDU-2023-CB-VET), održana je u periodu od 8. do 12. aprila 2024. godine u Bratislavi (Slovačka) i Pardubicama (Češka).

Kursevima su prisustvovali prof. dr Saša Zeljković sa Prirodno-matematičkog fakulteta, kao i nastavnici hemije iz Gimnazije, Medicinske i Tehnološke škole iz Banja Luke. Tokom posjete Srednjoj hemijskoj školi iz Bratislave ( Stredná odborná škola chemická, Bratislava ) nastavnici su posjetili laboratorije i prisustvovali stručnim predmetnim časovima.

Teme predavanja i radionica su obuhvatile stručno obrazovanje i obuku u zemljama EU, nastavu i evaluaciju pomoću digitalnih alata i vannastavne stručne aktivnosti kao vid stručnog usavršavanja. Posjeta je bila i prilika za razgovor sa učenicima koji učestvuju na takmičenjima iz hemije i sa učenicima koji obavljaju stručnu praksu. Domaćini su posebnu pažnju posvetili i predstavljanju svojih promotivnih aktivnosti, a Erazmus+ projekti su istaknuti kao važan dio stručnog obrazovanja.

U Višoj srednjoj hemijskoj školi iz češkog grada Pardubice ( Střední průmyslová škola chemická Pardubice), akcenat je stavljen na primjenu digitalnih alata u nastavi hemije i na laboratorijski rad. Fokus prezentacija i diskusija je bio na metodama koje se mogu koristiti u svrhu promovisanja hemije i privlačenja budućih učenika.
Autor teksta: prof. dr Saša Zeljković
Fotografije: prof. dr Saša Zeljković

Tim Studijskog programa hemija učestvovao je na završnoj konferenciji projekta „Ostaci iz poljoprivrede i plastični otpad kao održivi izvor alternativnih goriva i vrijednih hemikalija“ (AGRIPLAST) koja je održana od 8. do 10. aprila u Somboru. Ovaj projekt, koji finansira njemačko Savezno ministarstvo obrazovanja i istraživanja (BMBF), bavi se hemijskom karakterizacijom i valorizacijom poljoprivrednog i plastičnog otpada, prema principima cirkularne ekonomije.
Na konferenciji koja je okupila istraživače iz Srbije, Njemačke, Bosne i Hercegovine i Slovenije, prof. Milica Balaban održala je predavanje po pozivu pod nazivom „Mikroplastika kao prenosnik zagađujućih supstanci u životnoj sredini”. Takođe, u dijelu konferencije koji je bio posvećen razradi mogućnosti nastavka aktivnosti, Sanja Pržulj, viši asistent i Dejana Savić, asistent, predstavile su stanje i perspektive u Republici Srpskoj na temu plastičnog otpada i otpada iz prehrambene industrije.